Türkiye, son yıllarda yenilenebilir enerji alanında önemli atılımlar gerçekleştiriyor. Güneş, rüzgar, jeotermal ve yeşil hidrojen gibi kaynaklara yapılan yatırımlar, hem enerji bağımsızlığı hem de iklim hedefleri doğrultusunda kritik bir rol oynuyor. Bu makalede, Türkiye'nin yenilenebilir enerji projelerini, bilimsel araştırmalarını ve geleceğin yakıt teknolojilerini inceliyoruz.
Yenilenebilir Enerjide Kurulu Güç ve Hedefler
- 117.876 MW toplam kurulu güç içinde yenilenebilir kaynakların payı 70.789 MW (Mart 2025 verisi).
- Güneş enerjisi: 21.620 MW (lisanslı + lisanssız) ile Avrupa'da öne çıkıyor.
- Rüzgar enerjisi: 13.098 MW kapasiteyle Türkiye, Avrupa'da ilk 10 ülke arasında.
- 2035 hedefleri: Rüzgar ve güneş enerjisinde kurulu gücün iki katına çıkarılması planlanıyor.
Yeşil Hidrojen: Geleceğin Yakıtı
- Gaziantep'te yeşil hidrojenli otobüsler: İTÜ ve Gaziantep Büyükşehir Belediyesi iş birliğiyle 2025'te hayata geçirilecek.
- Marmara OSB'de Ar-Ge merkezi: Yeşil hidrojen üretimi ve depolama teknolojileri geliştirilecek.
- Alman firmalarla iş birliği: İstanbul'da düzenlenecek zirvede yeşil hidrojen ihracatı görüşülecek.
- Çin'in küresel hakimiyeti: Elektrolizör pazarının %47'si Çin kontrolünde, Türkiye yerli üretime odaklanıyor.
Deniz Üstü Rüzgar Enerjisi ve Yeni Projeler
- İzmir kıyıları: 2025'te "near shore" (kıyıya yakın) rüzgar santralleri için alan ilanı bekleniyor.
- Marmara'da 3 YEKA bölgesi: Ölçümler tamamlandı, 2026'da ihaleler başlayacak.
- Teknik avantajlar: Karadaki trafo bağlantıları, maliyetleri düşürüyor.
Bilimsel Araştırmalar ve Uluslararası İş Birlikleri
- LEAP-SE Programı: AB ve Afrika Birliği ile sürdürülebilir enerji projeleri destekleniyor. Türk araştırmacılar, akıllı şebekeler ve yeşil hidrojen alanında çalışıyor.
- IRENEC 2025 Konferansı: 7-9 Mayıs'ta İstanbul'da düzenlenecek. "İklim nötr şehirler" ana temasıyla akademik çözümler tartışılacak.
- TÜBİTAK destekleri: Yenilenebilir enerji bileşenlerinin geri dönüşümü ve çevresel etkileri üzerine projeler fonlanıyor.
Yeni Yakıt Teknolojileri ve Potansiyel Keşifler
- Biyokütle ve atık enerjisi: 2.116 MW kurulu güçle atık ısıdan elektrik üretimi artıyor.
- Jeotermal enerji: 1.734 MW kapasiteyle dünyada 4. sıradayız. Derin jeotermal kaynaklar için yeni sondaj teknolojileri test ediliyor.
- Hidrojen bazlı yakıtlar: Yeşil hidrojenden amonyak ve sentetik yakıt üretimi üzerine çalışmalar devam ediyor.
Devlet Teşvikleri ve Ekonomik Faydalar
- YEKA ihaleleri: Her yıl 2.000 MW yenilenebilir enerji projesi açılıyor.
- Vergi muafiyetleri ve düşük faizli krediler: Özellikle KOBİ'ler ve bireysel üreticiler destekleniyor.
- Enerji depolama sistemleri: HIT-30 programıyla yerli batarya üretimi teşvik ediliyor.
Türkiye'nin Enerji Bağımsızlığı Yolundaki Adımları
Türkiye, yenilenebilir enerjide Avrupa'nın önde gelen ülkelerinden biri olma yolunda ilerliyor. Yeşil hidrojen, deniz üstü rüzgar ve güneş enerjisi gibi alanlardaki yatırımlar, hem çevresel sürdürülebilirliği hem de ekonomik kalkınmayı destekliyor.