Bundan tam 39 yıl önce, Kiev yakınlarındaki Çernobil Nükleer Reaktörü'nün çekirdeği bir elektrik kesintisi deneyinde acil durumda güvenli şekilde kapatılamadı ve patladı. Peki, Çernobil faciası neden yaşandı?
Çernobil Nükleer Reaktörü Neden Yapıldı?
1960'lı yıllarda Soğuk Savaş devam ederken, Sovyetler Birliği gücünü göstermek amacıyla yeni bir nükleer enerji programı başlattı. Bu kapsamda RBMK tipi bir nükleer santral inşa edildi. Amerikan santrallerine kıyasla üç kat daha büyük olan bu reaktör, ilk bakışta bir mühendislik harikası gibi görünüyordu. Ancak, derinlerde ciddi yapısal problemler barındırıyordu. Bu problemler, zamanla felaketin temelini hazırlayacaktı.
Çernobil Faciası Neden Yaşandı?
Facianın birçok sebebi olsa da temelinde yatan sorunlar mühendislik ve tasarım hatalarıydı. Reaktörün acil kapatma sisteminde kullanılan kontrol çubukları, 18–20 saniye gibi uzun bir sürede yerleşebiliyor ve yerleşirken çekirdekte kısa süreliğine ekstra enerji üretiyordu. Elektrik kesintisi sırasında reaktörün nasıl güvenli şekilde kapatılabileceğini test etmek için bir deney yapılacaktı. Bu, aynı denemenin dördüncü tekrarıydı; önceki üç deneme başarısız olmuştu. Ne yazık ki bu deneme de başarısızlıkla sonuçlandı ve reaktör büyük bir enerji patlamasıyla infilak etti. Sonuç olarak, reaktörün bulunduğu kasaba saniyeler içinde bir hayalet şehre dönüştü. Patlama sonrası yayılan radyasyon, ülkemizin Karadeniz kıyılarına kadar ulaşarak bölgedeki kanser oranlarının artmasına da sebep oldu.